Xóm “việt kiều” nghèo ở… Bình Chánh

22/04/2020

139

Tác giả: Phạm Lữ

Tôi từng đến 2 lần ở Tà Dơ (Dầu Tiếng Tây Ninh) để thăm bà con “việt kiều” Campuachia, những con người có số phận lênh đênh, không giấy tờ, không tương lai. Có gia đình trải qua 4 thế hệ mà đến tận bây giờ xem ra vẫn còn… mù mịt.

Đến chiều qua tôi lại “may mắn” có dịp ghé thăm “làng việt kiều” ở Bình Chánh, chỉ cách Sài Gòn chưa đầy 30 cây số. Cô em dẫn đường, đi miết gần 1 tiếng vòng vèo, đã đưa tôi đến một khung cảnh mênh mông của vùng sông nước, dường như những gì “bê bết, mục nát” của những món đồ ve chai đều hiện ra trước mắt, cứ tưởng như là một gia tài ‘vĩ đại’, nhưng nhìn kỷ lại nó chỉ là một đồng đồ đổ nát, có thể dùng từ: Có cho chắc cũng không ai thèm lấy!

Cả gia đình 3 thế hệ đều tá túc trong căn hộ tạm bợ thế này

Cô gái bảo: ” Em đã đến đây một lần, “làng” này chỉ có 7 hộ sống trên bảy chiếc ghe, nghe đâu họ là dân làm ăn từ Campuachia về Anh Giang, sống với nghề buôn bán trái cây. Cuộc sống thương hồ trên chiếc ghe cứ rày đây mai đó, trôi dạt lên tận Sài Gòn đã gần 10 năm mà xem ra cuộc sống vẫn chưa thay đổi được nhiều.

Trước đây cũng có nhiều hộ lắm, nhưng rồi người đi kẻ ở, trôi dạt đi xa riết rồi chỉ còn lại bảy chiếc ghe này cũng vốn là bà con dòng họ trải qua ba đời rồi, may mắn là chính quyền ở đây cũng thương tình không làm khó dễ gì, họ còn cho đăng ký tạm trú, nhưng chưa có có được hộ khẩu đàng hoàng. Hiện giờ phần đông là sống bằng nghề… vớt ve chay.

Hổm rày bị nạn dịch Cô Vy gì đó, không ai đi làm được vì lệnh cách ly, giờ thêm 2 đứa nhỏ này bệnh nặng quá mà chỉ biết khóc chứ hỏng biết làm sao, hôm trước có lên đến bệnh viện NHi Đồng 3, nhưng tất cả đều phải quy ra tiền, nên ba mẹ nó chỉ biết gởi cho bà nội nuôi dùm, rồi tự bươn chảy kiếm sống tạm chờ ngày qua cơn dịch.
Mà từ ngày có đại dịch Corona, bà con ở đây không còn đi làm tất bật như trước nữa, bởi các cửa hàng lớn người ta không có buôn bán gì, nên không còn ve chai mà lượm. Thôi thì, mỗi ngày chỉ chèo xuồng dạo quanh dòng sông này, đi vớt như có lệ, mỗi ký bán được 5 ngàn, nếu cật lực lắm thì cũng chỉ được vài ba chục ngàn.

Bà cụ 90 tuổi cả đời với kiếp sống thương hồ, gần như chưa được một ngày ấm no

Bà cụ đang ở chiếc ghe “hàng xóm”, nghe có khách đến cũng vội bước vào, bà chấp tay “xá” tôi một cái, như một cách chào lịch sự, Bà bảo: ” Khổ lắm con ơi, giờ hình như ai làm ăn cũng khó, kéo mình cũng khổ theo. Bà năm nay đã 90 tuổi rồi, bình thường cũng đi ra đi vào phụ giúp con cháu, nhưng hổm rày dịch đến thì chịu trận thôi. Hôm trước đang ngủ bị con chuột nó cắn một phát, tưởng cụt ngón tay rồi, nữa tháng ngồi chịu đau, chịu nhức, đâu có đi chích ngừa gì được, sợ bác sĩ không làm việc, mà tiền bạc không có nên bà cứ cắn răng mà chịu, chắc vài bữa sẽ qua thôi!”.

Nói xong bà chỉ qua hai thằng bé, nhóc bị quai hàm sưng to tên là An Nhiên, được 10 tháng tuổi rồi cái quai hàm đang bị sưng to, bác sĩ nói, đợi bé lớn một chút mới mỗ được, vì sợ trong qúa trình gây mê bé không tỉnh được là nguy hiểm lắm. Tiền thuốc của nhóc đến nay đã lên tới tiền triệu rồi mà xem ra không có hướng ổn thoả cho nhóc, có tháng bác sĩ kêu chích một mũi thuốc cả triệu bạc, đau lòng gì đâu nhưng cũng phải ráng mà chịu, chứ không cái bứu nó to lên thì nguy hiểm càng cao.

Riêng thằng nhóc kế bên tên là Quân, chưa biết nói chuyện, mới nhìn đã thấy 2 con mắt sưng phù, cái cổ thì vừa mới mỗ xong, phải có máy hút đàm ra liên tục thì mới thở được, giờ nó với cái máy hút đàm cứ như là bạn “tâm giao” không thể xa rời được, mỗi lần đau quá, nhóc chỉ biết khóc thay cho thuốc giảm đau. Ba mẹ nó cũng đi làm tùm lum, kiếm đồng nào “cứu đói” đồng đó, giờ đâu buôn bán được như ngày trước, nên cũng đâu có tiền bạc mà dám nghĩ đến chuyện đi chữa bệnh, cứ ráng chờ, xem vài bữa hết dịch tình hình thế nào rồi tính tiếp.

Những món ve chai giá 5 ngàn 1 ký đang chờ được đem đi bán

Đang nói chuyện có một chị “việt kiều” tuổi khoảng 30 chèo chiếc xuống tới chào khách, hỏi chị có cách nào chở tụi tôi đi một vòng thăm bà con không? Chị lắc đầu cười nhẹ: ” Xuồng yếu lắm, 2 người lên là nó chìm ngay, nguy hiểm lắm…”.
Chị nói tiếp: ” Ở chiếc ghe kế bên, có bà chị hôm trước té cái rầm, sưng cái giò nằm cả tuần lễ nay, không biết có bong gân hay nứt xương gì không, vì chưa có điều kiện đi khám, giờ nghe có “khách quý” đến thăm, nhưng chị ấy ngồi dậy không nổi, nên không biết làm sao nữa. Cứ nằm mê man chờ qua ngày tháng, hỏng dám nghĩ đến chuyện xa xôi”.

Giữa một cái thành phố Sài Gòn thế này, thú thật tôi không dám nghĩ là vẫn còn những căn hộ tạm bợ thế này. Cứ nhìn cái dáng anh chồng khắc khổ, da đen sạm vì nắng gió, suốt buổi chỉ nhìn tôi với vẻ cam chịu, chị kế bên cho biết: “ Anh ấy mới bị tai biến, người yếu lắm, là lao động chính của gia đình đó, nhưng giờ vừa bị bệnh vừa bị nạn dịch như thế này, nên ảnh buồn lắm…”. Nhìn anh, nhìn cảnh vật tiêu điều bên dòng sông này, tôi hiểu anh đang vất vả chống chọi với phần số khắc khổ của đời mình.
Cầm trên tay những tờ giấy 200 ngàn, tôi phát vội một người một tờ, riêng 2 đứa nhỏ mỗi đứa được tặng thêm một tờ gọi là mua thuốc giảm đau. Tôi nói rất rõ đây là tiền của những vị mạnh thường quân giấu tên, muốn gởi đến bà con chút ít gọi là chia sẻ khó khăn. Chỉ vậy thôi, mà bà cụ cứ cám ơn rối rít, cả “căn hộ” cứ bập bềnh trên sông như lắc theo từng nhịp sóng, ai cũng tươi cười rộn rã như một ngày hội.
Tôi và cô em gái ra về, đi trên những tấm ván “cầu tre lắc lẻo” cứ thấp thỏm lo âu. Bởi ngay cả những bước chân còn không chắc nhịp, thì cuộc sống hàng ngày của những căn hộ này làm sao có được sự ấm no và hạnh phúc. Chỉ với suy nghĩ này khiến tôi thức cả đêm dài vì cứ trằn trọc suy tư, đời sao mà khổ thế!